Kamu İhale Süreçleri

Kamu İhale Kanunu, özel bir teknik ve detaylı yapıya sahiptir; bu nedenle sunulan hizmetler de uzmanlık gerektirmektedir. Bu çerçevede, birinci ve ikinci düzenlemelerin sayısı oldukça fazla olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, bunların arasından en önemli olanıdır.

Kamu kurumları, çeşitli mal, hizmet ve yapım işlerine ihtiyaç duyabilmektedir. Bu gereksinimleri, ihale süreci aracılığıyla karşılanmaktadır. Keyfi uygulamaların önüne geçmek amacıyla belirli kurallar ve düzenlemeler yer almaktadır.

Kamu İhale Usulleri

Kamu İhale Kanunu'nun detaylı bir analizi, üç farklı ihale yönteminin mevcut olduğunu göstermektedir. Bu yöntemler büyük resmi ele alındığında Açık İhale Usulü, Belli İstekliler Arasında İhale Usulü ve Pazarlık Usulü olarak sıralanabilir. Kanunun ilk kabul edildiği dönemde ihale usulleri arasında Doğrudan Temin yöntemi de bulunmuştur; ancak daha sonraki dönemlerde çıkartılmıştır.

Bu üç ihale yöntemi arasında temel taşıyanı Açık İhale Usulü olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak diğer yöntemler de kurumlar tarafından kullanılabilmektedir. Bunun yanı sıra ihaleler alım kategorilerine göre de sınıflandırılır. Bu kategoriler,

• Mal Alımı
• Hizmet Alımı
• Yapım İşi olarak üç farklı şekilde özetlenebilir.

Kurumlar gerçekleştirecekleri ihaleler için ayrıca kamu ihale süreç dosyası hazırlamaktadır. İhale ile ilgili tüm belge ve dokümanlar, ilgili dosya içerisinde toplanır. Potansiyel istek sahibi şirketlerin inceleyebileceği dokümanlar arasında ise aşağıdakiler yer almaktadır:

• İdari şartname
• Sözleşme tasarısı
• Teknik şartname
• Standart formlar

İstek sahibi potansiyel şirketler, ilgili dokümanları detaylı bir şekilde gözden geçirmelidir. Bu yaklaşım, teklif sunabilme olasılığını belirleme, muhtemel itirazların tanımlanması ve uygunluk durumlarının değerlendirilmesi gibi hususlara olanak tanır. Kamu ihale dokümanları, şu gibi önemli konuları kapsamlı bir biçimde içermektedir:

• İhalede yerli isteklilere yönelik fiyat avantajının uygulanıp uygulanmayacağı
• En avantajlı teklifin hangi kriterlere göre belirleneceği
• İhale tarihi ve süreç takvimi
• Son teklif verme saati ve şekli
• İhaleye katılamayacak olan tarafların belirtilmesi

Kamu ihale hukuku, özünde uzmanlık gerektiren bir hukuki alanı temsil eder. Bu alanda çeşitli hukuki hizmetler sunulmaktadır. Teklif dosyasının hazırlanması, tüm belgelerin titizlikle gözden geçirilmesi ve ihale sürecinde potansiyel ihtilaflara yönelik ilgili idari başvuruların yapılması, bu hizmetlerden sadece birkaçını oluşturmaktadır.

Kamu İhalelerinde Hukuki Danışmanlık

Kamu ihale süreçlerinde, geniş bir yelpazede hizmet sunulmaktadır. İhale öncesi döneme odaklandığımızda, bu kapsamda yer alan bazı hizmetler şunlardır:

• Faaliyet gösterilen sektördeki yerli ve yabancı ihalelerin analiz edilmesi ve bu analizlerin raporlanması.
• İhalelere ilişkin belgelerin dikkatlice incelenmesi ve potansiyel anlaşmazlıklara neden olabilecek şartname düzenlemeleri ile ihale teklif dosyasında sunulması gereken belgelere yönelik raporların oluşturulması.
• İhalelerde yeterlilik koşulu şekline talep edilen evrakların sağlanması için yurt içinde ve yurt dışında başvuruların gerçekleştirilmesi gibi hizmetlerin sağlanması.
• İhale teklif dosyalarının eksiksiz bir biçimde hazırlanmasına ve denetlenmesine yönelik hizmetlerin sunulması.
• İhalelere teklif sunulmadan önce gereklilik arz eden sözleşmelerin profesyonel bir şekilde hazırlanmasına dair hizmetlerin sunulması.

Kamu ihale öncesinde, bahsedilen hususların yanı sıra, çeşitli diğer hizmetler de sunulmaktadır. Tüm bunların yanı sıra ihale sonrasında da verilen hukuki hizmetler ayrıca yer almaktadır:

• İhalenin hukuksal dayanaktan yoksun bir şekilde iptal edilmesi durumunda, iptal kararının idari başvurular yoluyla hedeflenen karara yönelik itirazların ve davaların açılmasına dair hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sunulmaktadır.
• Rekabet ilkesine aykırı faaliyetlerde bulunan rakip firmaların ihalelerdeki durumlarına ilişkin gerekli idari başvuruların yapılması ve gerektiğinde davalara yönelik hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sağlanmaktadır.
• Verilen kararın hukuki temele dayanmaması halinde, ihaleleri yapan idareye yönelik şikayet başvurularının gerçekleştirilmesine yönelik destek sunulmaktadır.
• Kamu ihale sözleşmelerinden doğan alacakların ödenmemesi durumunda, ilgili icra takiplerinin başlatılması ve gerektiğinde davalara ilişkin hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sunulmaktadır.

Edimin ifasına fesat karıştırma suçuyla ilgili başlatılan soruşturmaların ve açılan davalara ilişkin hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sağlanmaktadır.

Kamu İhalelerinde Teklif Hazırlığı

Kamu ihalesinin ilan edilmesinin ardından, ilgili taraflar ihale ve ön yeterlilik belgelerini idarenin bulunduğu yerde inceleme fırsatına sahiptirler.

İhaleye katılan istekliler, teklif mektupları, geçici teminat mektupları ve gerekli diğer belgeleri, ihale saati başlamadan önce idareye teslim etmelidir. Kamu İhale Kanunu'nun öngördüğü şekilde, açık ihale yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen ihalelerde istekliler, tekliflerini ve ilgili başvuru belgelerini ihale tarihi ve saati sonuna kadar idareye sunmalıdır.